ZSOŚS.440.80.2018

Na podstawie art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1257 z późn zm.) oraz art. 12 pkt 2, art. 22 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r., poz. 922 z późn. zm.) w zw. z art. 160 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2018 r., poz. 1000), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie skargi Pana C. S., zam. w W., na nieudostępnienie danych osobowych przez Komendanta Rejonowego Policji […], Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych

umarza postępowanie

Uzasadnienie

W dniu […] stycznia 2017 r. do Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (obecnie: Urząd Ochrony Danych Osobowych) wpłynęła skarga Pana C. S. (dalej zwanego Skarżącym), zam. w W. na nieudostępnienie przez Komendanta Rejonowego Policji […] (dalej zwanego Komendantem) danych osobowych właściciela „agresywnego psa” na rzecz Skarżącego.

W treści skargi Skarżący podniósł, że Komendant odmówił uwzględnienia jego wniosku o udostępnienie danych osobowych właściciela psa, który to pies w dniu […] listopada 2016 r. pogryzł psa należącego do Skarżącego. Zakres żądanych danych obejmował wskazanie imienia, nazwiska i adresu zameldowania bądź zamieszkania ww. właściciela psa. W ocenie Skarżącego nieuzasadniona odmowa przekazania przez Komendanta ww. danych osobowych stanowi naruszenie art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, a także uniemożliwia dochodzenie roszczenia odszkodowawczego, gdyż jednym  z obligatoryjnych elementów pisma procesowego wszczynającego postępowanie jest wskazanie danych sprawcy szkody. W związku z tym, jak wskazał Skarżący, sytuacja taka prowadzić może do uniknięcia przez sprawcę odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę.

Mając powyższe na uwadze Skarżący wniósł o nakazanie udostępnienia danych osobowych właściciela „agresywnego psa” w celu możliwości zrealizowania prawa gwarantującego poszkodowanemu kompensatę poniesionej szkody w postaci zwrotu kosztów leczenia weterynaryjnego pogryzionego psa.

W toku postępowania zainicjowanego skargą Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych uzyskał wyjaśnienia odnośnie okoliczności sprawy, zapoznał się z materiałem dowodowym i dokonał następujących ustaleń. Skarżący pismem z dnia […] listopada 2016 r. zwrócił się do Komendy Rejonowej Policji […] z wnioskiem o udostępnienie danych właściciela „agresywnego psa”, w związku z zaistniałym w dniu […] listopada 2016 r. zdarzeniem pogryzienia psa należącego do Skarżącego. Pismem z dnia […] stycznia 2017 r. (sygn. […]) Komendant Rejonowy Policji […] odmówił przekazania danych, powołując się na brak uprawnień do udostępnienia takich danych bez zgody osoby, której dane dotyczą. W następstwie tego Skarżący zwrócił się pismem z dnia […] stycznia 2017 r. do Generalnego Inspektora Danych Osobowych o nakazanie udostępnienia Komendantowi na jego rzecz danych wspomnianego właściciela psa w celu umożliwienia dochodzenia roszczeń odszkodowawczych, przywołując jako podstawę swojego żądania art. 18 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych. Następnie do pisma z dnia […] lutego 2017 r. Skarżący załączył dokumentację leczenia weterynaryjnego celem wykazania poniesionych kosztów leczenia, a tym samym wykazania poniesionej szkody. W związku z koniecznością doprecyzowania wniosku, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych pismem z dnia […] lutego 2017 r. zwrócił się do Skarżącego o wyjaśnienie zakresu danych, których udostępnienia się domaga. W odpowiedzi Skarżący wskazał, iż wnosi o nakazanie udostępnienia danych w zakresie imienia, nazwiska, adresu zamieszkania oraz numeru PESEL właściciela psa (pismo z dnia […] lutego 2017 r. w aktach sprawy). Następnie pismami z dnia […] marca 2017 r. Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych poinformował Skarżącego oraz Komendanta o wszczęciu postępowania wyjaśniającego w sprawie oraz zwrócił się do Komendanta o ustosunkowanie się do treści skargi oraz złożenie pisemnych wyjaśnień, załączając kopie skargi. W dniu [...] marca 2017 r. do Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych wpłynęła pisemna odpowiedź Komendanta, w której wyjaśnił, iż w dniu […] listopada 2016 r. do oficera prasowego Komendy Rejonowej Policji […] wpłynęło drogą elektroniczną pismo Skarżącego, w którym zwrócił się on o potwierdzenie danych funkcjonariuszy prowadzących czynności służbowe w dniu [...] listopada 2016 r. oraz o podanie danych osobowych właściciela psa. Jako uzasadnienie swojego wniosku wskazał, iż dane są mu niezbędne do wniesieni do sądu wniosku o ukaranie za wykroczenie wobec sprawy czynu spenalizowanym w art. 77 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. - kodeksu wykroczeń (Dz, U. 2018 poz. 618 z późn. zm.), dalej k.w., „Kto nie zachowuje zwykłych lub nakazanych środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia, podlega karze grzywny do 250 złotych albo karze nagany”. Komendant wyjaśnił, iż po przeprowadzeniu czynności stwierdzono, iż Skarżący w myśl przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. - kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. 2018 poz. 475 z późn. zm.), dalej k.p.w., zgodnie z art. 17 § 1 Oskarżycielem publicznym we wszystkich sprawach o wykroczenia jest Policja, chyba że ustawa stanowi inaczej. W związku z tym Skarżący nie jest uprawniony do wniesienia samodzielnie wniosku o ukaranie do sądu za wyjątkiem spraw o wykroczenia ścigane na żądanie pokrzywdzonego (art. 27 § 1 k.w.). Takie uprawnienie może być realizowane przy wykroczeniach spenalizowanych w art. 119, 123, 124, 126, 127, 150, 151, 157 k.w. Ponadto w myśl art. 27 § 2 tejże ustawy, który stanowi, iż w sprawach o wykroczenia inne niż określone w § 1, pokrzywdzony może samodzielnie wnieść wniosek o ukaranie jako oskarżyciel posiłkowy, jeżeli w ciągu miesiąca od powiadomienia o wykroczeniu organu uprawnionego do występowania w tych sprawach w charakterze oskarżyciela publicznego nie zostanie powiadomiony o wniesieniu przez ten organ wniosku o ukaranie albo otrzyma zawiadomienie, o którym mowa w art. 54 § 2. W związku z powyższym zdaniem Komendanta na gruncie przywołanych przepisów żądanie w zakresie udostępnienia danych osobowych właściciela psa stało się bezprzedmiotowe. Komendant w piśmie zwrócił również uwagę, iż Policja z racji realizowanych zadań zobowiązana jest w szczególności do zachowania należytej staranności związanej z przetwarzaniem danych osobowych w celu ochrony interesów osób, których dane dotyczą, a w szczególności jest obowiązana zapewnić, aby dane były przetwarzane zgodnie z prawem, merytorycznie poprawne i adekwatne do celów, w jakich są przetwarzane. Po analizie stanu faktycznego sprawy administrator danych osobowych uznał, iż nie zaistniały przesłanki wynikające z treści art. 23 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych, dające podstawę do udostępnienia danych. Jednocześnie w tym samym piśmie Komendant wskazał, iż Skarżący w toku dalszych działań skorzystał z przysługującego mu prawa i jako pokrzywdzony złożył zawiadomienie o wykroczeniu. W toku postępowania w sprawie o wykroczenie Skarżący działając na podstawie art. 32 § 3 k.p.w., art. 38 § 1 k.p.w. w związku z art. 156 § 5 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - kodeks postępowania karnego (Dz. U. 2017 poz.1904 z późn. zm.) skorzystał z uprawnienia w przedmiocie udostępnienia materiałów z czynności wyjaśniających, w wyniku czego zapoznał się z danymi sprawcy wykroczenia, tj. właściciela psa.

W tym miejscu należy wskazać, iż z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. 2018 r. poz. 1000), tj. 25 maja 2018 r. Biuro Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych stało się Urzędem Ochrony Danych Osobowych. Postępowania prowadzone przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, wszczęte i niezakończone przed dniem 25 maja 2018 r. prowadzone są przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. 2016 r. poz. 922 ze zm.) zgodnie z zasadami określonymi w Kpa. Wszelkie czynności podejmowane przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych przed dniem 25 maja 2018 r. pozostają skuteczne.

W tym stanie faktycznym Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych zważył, co następuje.

Odnosząc się do żądania Skarżącego nakazania udostępnienia przez Komendanta Rejonowego Policji […] danych osobowych właściciela psa w zakresie jego imienia, nazwiska, adresu zamieszkania oraz numeru PESEL, wskazać należy, że w wyniku przeprowadzonego w sprawie postępowania wyjaśniającego stwierdzono, iż ww. dane właściciela psa zostały udostępnione Skarżącemu w toku prowadzonego postępowania w sprawie o wykroczenie, w którym występował w charakterze pokrzywdzonego, co wynika z załączonego do akt pisma z dnia […] marca 2017 r. Komendanta Rejonowego Policji […].

Tym samym stosownie do postanowień art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1257 z późn. zm.), zwanej dalej k.p.a., gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe w całości albo w części, organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania odpowiednio w całości albo w części. W doktrynie wskazuje się, że: „bezprzedmiotowość postępowania administracyjnego, o której stanowi art. 105 § 1 k.p.a., oznacza, że brak jest któregoś z elementów materialnego stosunku prawnego, a wobec tego nie można wydać decyzji załatwiającej sprawę przez rozstrzygnięcie jej co do istoty. Przesłanka umorzenia postępowania może istnieć jeszcze przed wszczęciem postępowania, co zostanie ujawnione dopiero w toczącym się postępowaniu, a może ona powstać także w czasie trwania postępowania, a więc w sprawie już zawisłej przed organem administracyjnym” (B. Adamiak, J. Borkowski, „Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz”, 14. wydanie, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2016, s. 491).

Ustalenie przez organ publiczny zaistnienia przesłanki, o której mowa w art. 105 § 1 k.p.a., zobowiązuje go, jak podkreśla się w doktrynie i orzecznictwie, do umorzenia postępowania, bo nie ma wówczas podstaw do rozstrzygnięcia sprawy co do istoty, a dalsze prowadzenie w takiej sytuacji postępowania stanowiłoby o jego wadliwości, mającej istotny wpływ na wynik sprawy. Bezprzedmiotowość postępowania może być także wynikiem zmiany stanu faktycznego sprawy.

Postępowanie prowadzone przez Prezesa Urzędu jest ukierunkowane na wydanie decyzji administracyjnej na podstawie art. 18 ust., 1 ustawy o ochronie danych osobowych. Według tego przepisu w przypadku naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych Prezes Urzędu z urzędu lub na wniosek osoby zainteresowanej, w drodze decyzji administracyjnej nakazuje przywrócenie stanu zgodnego z prawem, a w szczególności: 1) usunięcie uchybień, 2) uzupełnienie, uaktualnienie, sprostowanie, udostępnienie lub nieudostępnienie danych osobowych, 3) zastosowanie dodatkowych środków zabezpieczających zgromadzone dane osobowe, 4) wstrzymanie przekazywania danych osobowych do państwa trzeciego, 5) zabezpieczenie danych lub przekazanie ich innym podmiotom, 6) usunięcie danych osobowych. Warunkiem wydania przez organ rozstrzygnięcia, o którym mowa w ww. przepisie, jest istnienie stanu naruszenia prawa do ochrony danych osobowych w chwili wydania decyzji administracyjnej.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 19 listopada 2001 r. (sygn. akt II SA 2702/00) stwierdził: „(...) skoro w toku prowadzonego (...) postępowania administracyjnego zniesiony został stan naruszenia prawa, którego miało dotyczyć rozstrzygnięcie, to postępowanie stało się bezprzedmiotowe. W świetle przepisu art. 18 ust. 1 ustawy, wszczęte przez GIODO z urzędu lub na wniosek osoby zainteresowanej postępowanie dotyczące naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych może zakończyć się tylko wydaniem decyzji administracyjnej nakazującej administratorowi danych przywrócenie stanu zgodnego z prawem, a w szczególności: usunięcie uchybień, uzupełnienie, uaktualnienie, sprostowanie, udostępnienie lub nieudostępnianie danych osobowych, zastosowanie dodatkowych środków zabezpieczających zgromadzone dane, wstrzymanie przekazywania danych osobowych do państwa trzeciego, zabezpieczenie danych lub przekazanie ich innym podmiotom, usunięcie danych osobowych. W stanie faktycznym rozpatrywanej sprawy żadna taka decyzja wydana być nie mogła, gdyż stan naruszenia został wcześniej przywrócony do stanu zgodnego z prawem.

W sytuacji, gdy wnioskowane przez Skarżącego dane osobowe właściciela psa zostały mu udostępnione w toku prowadzonego postępowania o wykroczenie, badanie legalności, w kontekście ustalenia ewentualnego zaistnienia przesłanek dla sformułowania nakazu, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy, byłoby oczywiście bezprzedmiotowe.

W tym stanie faktycznym i prawnym Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych rozstrzygnął, jak na wstępie.

Na podstawie art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1257 z późn. zm.) od niniejszej decyzji stronie przysługuje prawo do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie. Jeżeli strona nie chce skorzystać z prawa do złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, ma prawo do wniesienia skargi na decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w terminie 30 dni od dnia doręczenia jej stronie. Skargę wnosi się za pośrednictwem Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Wpis od skargi wynosi 200 złotych. Strona ma prawo ubiegania się o prawo pomocy, w tym o zwolnienie od kosztów sądowych.